Photo : Fikirtepe © Francesco Pasta.

Photo : L’Avenue Güvenlik © Oyku Aytacoglu.

Réalisé en 2024, ce court-métrage de 21 minutes, tourné en turc et en arménien (avec sous-titres en anglais), retrace le parcours de Marie, une femme arménienne originaire d’Adana, convertie de force à l’islam. À travers une quête inachevée de ses racines, le film explore les sites de mémoire arméniens de la région d’Adana, les archives diplomatiques de Nantes, et les traces laissées par les fouilles illégales menées par les chasseurs de trésors.

En entrelaçant des récits fragmentés et des images de lieux marqués par l’effacement, Sweet Home Adana donne à voir les multiples couches de déni, de silence et d’oubli qui pèsent encore aujourd’hui sur les histoires minoritaires.

La discussion qui a suivi la projection, nourrie par la présence de la réalisatrice, a permis d’approfondir les enjeux du film, qu’ils soient politiques, mémoriels ou esthétiques. Elle a également ouvert un espace d’échange sur les formes documentaires de transmission de l’histoire.

L’événement a été coordonné par Verda Kimyonok (IFEA – OUI & EHESS) et Öykü Aytaçoğlu (IFEA – aMiMo & Université Paris 8), dans une volonté partagée de faire dialoguer les enjeux urbains, migratoires et mémoriels au sein d’un même espace de réflexion.

PROGRAMME

1e jour – Jeudi, 10 avril 2024

13h30 – 14h : Accueil

14h – 14h30 : Mots de bienvenue

Muhammed Uludağ, Recteur de l’Université Galatasaray
Jean-François Polo, Recteur adjoint de l’Université Galatasaray
Didem Danış, Directrice du Centre de Recherches Sociales de l’Université Galatasaray

14h30-16h : 60 ans d’héritage migratoire : enjeux et perspectives croisées

Modératrice : Ségolène Débarre, Université Paris I – Panthéon Sorbonne

Riva Kastoryano, Sciences Po Paris
Samim Akgönül, Université de Strasbourg

16h-16h30 : Pause café

16h30 -18h30 : Les associations des immigrés de Turquie en France : histoire, diversité et perspectives

Modératrice : Didem Danış, Université Galatasaray

Rozbi Demir, Co-présidente de la Fédération française des unions alévies (FUAF)
İrfan Duman, Président de l’Union des démocrates internationaux (UID) Alsace
Muharrem Koç (Directeur des Actions citoyennes interculturelles – ASTU)


2e jour – Vendredi, 11 avril 2024

9.00 – 10.30 // Écoles et langues

Modératrice : Marie – Hélène Sauner, Université Galatasaray

Betül Ertek (Université de Marmara) : Enseignement des langues en contexte scolaire en France et en Turquie
Melih Burak Yediyıldız (Institut Yunus Emre) : Enseigner le turc comme langue maternelle en France
Gülseren Şen Dağtekin (Université Galatasaray) : La question de l’identité et du rapport à la langue dans des récits d’auteurs issus de l’immigration turque en France

10.30 – 11.00 Pause café

11.00 – 12.30 // Inclusion, Exclusion, Intégration

Modérateur : Mustafa Poyraz, Université de commerce d’Istanbul

Zara Salzmann (Sorbonne Université), L’intégration sans assimilation ? L’immigration turque en France
Merve Özkaya (Sciences Po Grenoble-UGA), Les “transfuges de la communauté” : parcours de “non-reproduction” sociale des descendants d’immigrés turcs en France
Fazlı Arabacı (Université Ondokuz Mayıs), 60e anniversaire de l’immigration turque en France : religion et intégration


13.00-14.00 // Pause déjeuner


14.00 – 15.30 // Actualités : anciennes et nouvelles migrations


Modératrice : Elif Aksaz (aMiMo – IFEA)


Elif Aktaş-Çelik (Université de Strasbourg – LinCS), Dynamiques de l’émigration hautement qualifiée de la Turquie vers la France
Ségolène Débarre (Université Paris I – Panthéon-Sorbonne), Permanences et mutations du paysage associatif des originaires de Turquie en France
Zeynep Hiçdurmaz (Université Kütahya Dumlupınar), Les manières transnationales d’être et de vivre dans la vieillesse : possibilités et défis

15.30 – 16.00 // Pause café


16.00 – 17.30 // Dimensions politiques des Turcs en France


Modératrice : Damla Bayraktar Aksel, Université Bahçeşehir


Yiğit Binzet & Didem Danış (Université Galatasaray), Entre engagement politique et fragmentation communautaire : participation électorale transnationale des Turcs de Strasbourg
Gökçe Bayındır Goularas, Işıl Zeynep Turkan İpek & Betül Nuhoğlu Korkut (Université Yeditepe), Rapport au politique de la diaspora turque en France
Rémi Carcèles (Université Aix-Marseille), La politisation des Kurdes originaires de Turquie en France

8h30 : Accueil et enregistrement

9h00 : Discours d’ouverture

Didem Danış (Université Galatasaray & Association for Migration Research & IFEA, Türkiye)

Öykü Aytaçoğlu (Université Paris 8), Tachfine Baida (Sciences Po Bordeaux), Marien Gouyon (Université Aix-Marseille)

9h15 : Panel 1 – Exercice et perception de la surveillance

Modération : Jules Falquet (Université Paris 8 Vincennes Saint-Denis, France)

Sophia Zisakou (Lund University, Suède) : Affective (homo)Normativity in Queer Asylum Law

Muhammet Ali Keskin (Mimar Sinan Fine Arts University, Türkiye) : The Other Dimension of Surveillance: The Struggle of LGBTI+ Migrants and Refugees in Removal Centres Across Turkey

Gabriel/le du Plessis (University of Warwick, Royaume-Uni) : Waiting For My Future: Queer and Trans Encampment in Kenya’s Kakuma Refugee Camp

Discussion

10h30 : Pause café

10h45 : Panel 2 – Contournement de la surveillance

Modération : Sibel Yardımcı (Mimar Sinan Fine Arts University, Türkiye)

Marie Lunau (Roskilde University, Danemark) & Rieke Schröder (Aalborg University, Danemark) : Navigating Surveillance in Queer Asylum: Narratives of Resistance in Germany and Denmark

Syed Taha Kaleem (Brandeis University, USA) : Subverting Surveillance: Cruising as Resistance and Self-Expression in the Lives of Queer Migrants in Qatar

Zeynep Pınar Erdem & David Onen Ongwech (University of Bremen, Allemagne) : Recognizing the Lived Realities and Political Agency of Forced Migrants with Diverse Sexual Orientations, Gender Identities and Expressions and Sex Characteristics (SOGIESC) in Uganda, Lebanon and Türkiye

John Marnell (University of Witwatersrand, Afrique du Sud) : “I sucked a lot of dicks to get this place!” Home-making and care practices among LGBTQ refugees in South Africa

Discussion

12h15 : Pause déjeuner

13h30 : Panel 3 – Effets de la surveillance sur les groupes trans et queer

Modération : Ahmed Hamila (Université de Montréal, Canada)

Rabia Aslı Koruyucu (University of Göttingen, Allemagne) : Intimate Re-Materialization of Türkiyeli Trans Subjectivities in Germany

Nilofar Shidmehr (Simon Fraser University & University of British Columbia, Canada) : Expressions of Freedom in Poetic Narratives of Iranian Queer Migrations

Mert Koçak (University of Cologne, Allemagne) : Against Hierarchies of Deservingness: Queering Transnational (Im)Mobilities

Massinissa Garaoun (INALCO & EPHA & Languages and Cultures of Africa, France) & Malek Cheikh (AssiégéEs magazine, France) : Lūbya mṛa wəlla Tṛãnṣiya, about the identity shifts induced and/or forced by the migrations of gender minorities from the South to the West

Discussion

15h00 : Pause café

15h30 : Projection du film CAER réalisé par Nicola Mai (University of Leicester, UK)

17h00 – 19h00 : Table ronde – Repenser les mobilités queer et trans depuis le Sud global

Modération : Doğu Durgun (Kadir Has University, Türkiye)

B Camminga (Institute for Cultural Inquiry (ICI), Allemagne & African Centre for Migration & Society, Wits University, Afrique du Sud)

John Marnell (Wits University, Afrique du Sud)

Nicola Mai (University of Leicester, UK)

Cette conférence a offert un espace précieux pour croiser les regards disciplinaires et géographiques sur les formes d’existence queer en migration, à l’intersection des rapports de pouvoir, des mobilités contraintes et des tactiques de résistance. Les discussions ont mis en lumière les dynamiques complexes entre surveillance institutionnelle, normes sociales et stratégies individuelles de contournement, soulignant la nécessité d’approches intersectionnelles et décoloniales dans l’étude des migrations queer et trans.

Pour plus d’informations, le programme complet est disponible sur le site officiel de la conférence : https://conferencequeermigration.my.canva.site/ifea

Konuşmacı: Dr. Ümit Eser

Kayıt için : https://forms.gle/YCKWRDgjvvAMiSfG8

Özet

Anadolu’daki Osmanlı Hristiyan toplulukları, Rum Ortodokslar ve Ermeniler, 20. yüzyılın ilk çeyreğinde nüfuslarında çarpıcı bir düşüş yaşadılar. 1914 gibi geç bir tarihte bile, Hristiyanlar imparatorluğun toplam nüfusunun % 20’sini teşkil ediyorken, 1927’ye gelindiğinde genç Türkiye Cumhuriyeti nüfusunun yalnızca % 2’sini oluşturmaktaydılar. Eylül 1922’deki Büyük İzmir Yangını ve ardından 1923’teki zorunlu nüfus mübadelesi bu topluluklar için ölümcül sonuçlar doğurdu. Anadolu şehirleri savaş nedeniyle harabeye dönerken, bu bölgede yaşayan Osmanlı Hıristiyanlarına yönelik kitlesel şiddet bir arada yaşama pratiklerini tamamen sona erdirdi.

Bu kısa sunum, bir taraftan, konturları belirlenmiş ulus-devletin hem hayali hem de gerçek bir sınır bölgesi haline gelen Türkleşmiş İzmir’de Hristiyan toplulukların nasıl görünmez bir mevcudiyetle erken Cumhuriyet döneminde varlıklarını sürdürdüğünü incelemeye çalışmaktadır. Diğer taraftan, memleketlerine son bir ziyaret için gelebilen Rum mübadillerin geride bıraktıkları yazılı materyallere bakılarak, bu yazılara şehrin geçirdiği dönüşümün nasıl yansıdığı sorgulanmaktadır. Kent tarihini “geri dönüş yazıları ve “karşılaşma momentleri” üzerinden okumayı odaklayan bu çalışmanın konusu olan seyahat yazıları ve mektuplar, krizden nostaljiye ve geçmişin hayaletlerine kadar onlarca yıl boyunca farklı temalar sergiledi. Bu çalışma, Osmanlı İzmir’inin eski sakinlerinin 1922 sonbaharında ortadan kaybolan emperyal kozmopolitanizme nasıl baktıklarını ve kozmopolit İzmir’in imparatorluk geçmişini erken Cumhuriyet dönemi İzmir’iyle nasıl karşılaştırdıklarını tartışacaktır.

Kayıt için : https://forms.gle/twwAWAiPqpqbVeUn9

Özet

Türkiye’nin en çok mülteci barındıran ülke haline gelmesi, birçok düzeyde birlikte yaşama olanaklarını gündeme getirmiştir. Türkiye’deki mülteciler kentsel ve kırsal alanlarda yaşamakta, çoğunlukla kayıt dışı çalışmakta ve sosyal, sağlık, eğitim ve ekonomik hizmetlere erişimde engellerle karşılaşmaktadır. Son üç yılda Türk toplumunun mültecilere yönelik olumsuz algısı, mültecilerin erişebildiği hizmetler hakkındaki yanlış bilgiler, güvenlik endişeleri, iş rekabeti, ulusal ve göçmen gruplar arasında gerilimi ve hatta şiddeti tetikledi. Sosyal gruplar, bireyler ve kurumlar arasında olumlu etkileşimler, güven, aidiyet duygusu geliştirmek için hangi programlar kullanılmalıdır? Mevcut akademik ve politik tartışmalarda, göç, sosyal uyum ve sanat ve kültürün bağlantısı ve kesişimleri yeterince vurgulanmamıştır. Ancak sanat, göçmenlere ve toplumsal gruplara yerel düzeyde sosyo-kültürel ve politik alana aktif olarak katılma, söz sahibi olma ve ev sahibi toplulukla hem empatik hem de sempatik alanda etkileşim kurma fırsatları sunar. Öteki Hikayeler ortak sanat projesi 4 ana etkinlik ve çıktıdan oluşuyor: sanat ve göç üzerine sergi, sergi kitabı, sergi web sitesi ve podcast serisi. 16 Aralık 2021-7 Şubat 2022 tarihleri ​​arasında İstanbul Bilgi Üniversitesi santralistanbul Kampüsü Enerji Müzesi’nde ziyarete açık olan sergide, resim, çizim, heykel, fotoğraftan yerleştirme, videoya kadar farklı disiplinlerde uzmanlaşmış 12 ülkeden 50 sanatçının yapıtları yer alıyor. Öteki Hikayeler sergi kitabı, sanat, göç, sınırlar ve toplumsal bütünleşme arasındaki diyaloğu sürdürmekle kalmayıp, sergide ya da genel olarak sergide yer alan bir ya da daha fazla eser hakkında 28 akademisyenin 750-1500 kelime arasında görüş ve düşünce yazıları içeriyor. Göç odaklı çalışmalar yapanlar. Bu sunumda, Öteki Hikayeler sergisinde Sınırların hem sanat yapıtlarında nasıl temsil edildiğini hem de o yapıtın akademisyenler tarafından nasıl söylemsel olarak algılandığını anlatmaya çalışacağız.

Doç. Dr. Gülay Uğur Göksel

İstanbul Bilgi Üniversitesi

Dr. Gülay Uğur Göksel İstanbul Bilgi Üniversitesi’nde Uluslararası İlişkiler Bölümü’nde Doktor Öğretim Üyesi olarak görev yapmaktadır. 2004-2006 yıllarında Waterloo Üniversitesi’nden Siyaset Bilimi bölümünden master derecesini alan Göksel, 2007-2014 yılları arasında doktorasını almak üzere Amerika Birleşik Devletleri Kolorado Üniversitesi-Boulder’da yüksek öğrenim çalışmalarına devam etmiştir. Bu sürede Kanada Vancouver’da ve Portekiz Lizbon’da vatandaşlık ve göçmenlik konularında proje çalışmaları yürütmüştür. Yurtdışında birçok proje bursuna hak kazanmış Göksel’in siyaset teorisi, çok kültürlülük ve göçmenlik üzerine yurtiçi ve dışı konferanslarda sunumları ve yayınlı makaleleri bulunmaktadır. 2018’de Chicago ve Webster Üniversiteleri ile işbirliği içinde Ankara, Gaziantep, Antakya ve İstanbul’da saha çalışmalarını da kapsayan Türkiyelilerin Suriyeli Mülteciler algısı üzerine kapsamlı bir projeye başlamıştır. 2018’de Palgrave Yayınevi tarafından İngilizce basılan ve Şubat 2019’da Türkçesi yayınlanan “Göçmen Entegrasyonu ve Tanınma Teorisi: Adil Entegrasyon” başlıklı bir kitabı bulunmaktadır.

Elifsena Biroğlu-Master Öğrencisi

İstanbul Bilgi Üniversitesi

Konuşmacı : Hakan Ünay 

Kayıt için: https://forms.gle/fkBcRH3xH47UuUmT6

Özet 

Bu çalışmada sınırsız dünyadan (borderless world) duvarlı dünyaya (walled world) geçiş,
Türkiye merkeze alınarak sorgulanmaktadır. Sınırsız dünya, özellikle Berlin Duvarı’nın
yıkılışı sonrasında küreselleşmenin sembol kavramlarından biri haline gelmiştir. Ancak bu
durum çok uzun sürmemiş, 21. yüzyılla birlikte dünya genelinde coğrafya fark etmeksizin
devletler göçe karşı sınırlarını duvarla kapatma yarışına girmiştir. Bu çalışmada Türkiye gerek göç güzergahındaki hedef ve transit bir ülke olması gerekse sınırlarının çoğunun duvarlarla çevrili olması nedeniyle, duvarlı dünyanın üyelerinden biri olarak incelenmektedir. Nitekim Türkiye bir taraftan sınırlarına duvar inşa edilen bir ülkeyken diğer taraftan da bizzat kendi sınırlarına duvar inşa etmektedir. Bulgaristan ve Yunanistan gibi komşu ülkeler tarafından Türkiye sınırları tel örgü ve duvarlarla kapatılmıştır. Türkiye ise Irak, Suriye ve İran sınırlarına duvar inşa etmektedir. Duvarların inşasında temel motivasyon düzensiz göçmenlerin ülkeye girişini engellemektir.
Çalışmada göç, geleneksel olmayan güvenlik yaklaşımı bağlamında değerlendirilirken, göçe
karşı inşa edilen duvarların felsefi arka planı için ise Foucault’nun iktidar teknolojileri
kavramından yararlanılmaktadır. Çalışmada “duvar”, sadece fiziki bir politika aracı olarak
değil teorik ve felsefi arka planı ile bir iktidar teknolojisi olarak ele alınmaktadır. Bu
çalışmayla, “sınırsız” dünyanın artık “duvarlı” bir dünya haline geldiği ve dünyanın
duvarlarla çevrili ülkelerinden biri haline gelen Türkiye’nin sınır yönetiminin sınır ve duvarlar bağlamında eleştirel analizi ortaya konulmaktadır.

Hakan Ünay

Gaziantep Üniversitesi Sosyoloji bölümünde doktora öğrencisidir. Aynı zamanda Haziran
2019’dan bu yana Göç Araştırmaları Vakfı’nda (GAV) araştırmacı olarak görev yapmaktadır.
Yüksek lisansını Necmettin Erbakan Üniversitesi Uluslararası İlişkiler bölümünden “Berlin
Duvarı’nın Yıkılışından Yeni Duvarların İnşasına: Realist Perspektiften İsrail-Filistin ve
Türkiye-Suriye Duvarlarının Analizi” başlıklı tezini başarıyla savunarak 2021 yılında
tamamlamıştır. Temel çalışma konuları; sınır yönetimi, devletlerin göç ve sınır politikaları ve
küreselleşmedir. Özellikle sınır alanında uzmanlaşmak için araştırmalarına devam ederken,
çalışmalarını saha araştırmaları ile desteklemektedir. Son olarak Edirne ve Van’da sınır
hattında yaptığı saha çalışmasını raporlaştırarak GAV bünyesinde yayınlamıştır. Buna ek
olarak sınır alanında Türkçe ve İngilizce çok sayıda konferans bildirisi, makale ve kitap
bölümü bulunmaktadır.

aMiMo IFEA/GAR Seminerleri Serisi 2022-2023 “Sınırlar ve Ötesi”

Dr Sibel Karadağ – Kadir Has Üniversitesi

Kayıt için: https://forms.gle/RDmzh2gYfPqreoKJA

Bu araştırma, Türkiye-Yunanistan ve Türkiye-İran sınır bölgelerindeki insan hareketliliği bağlamında değişen sınır yönetimi, uygulanan siyasi aygıtlar ve teknolojik dönüşüm üzerine odaklanmaktadır. Aynı zamanda, her iki sınır bölgesinde son yıllarda yaşanan mekânsal dönüşümün yerel aktörler üzerindeki etkisi de araştırmanın kapsamı içerisindedir. Araştırmada, Türkiye-Yunanistan kara sınırı özelinde 2020 Pazarkule olaylarından itibaren süregelen dönüşümün izleri sınır kontrolü ve insan hareketliliği bağlamında incelenmektedir. Türkiye-İran sınırında ise, 2018 sonrası artan sınır geçişleri ve 2021 yazından itibaren örülmekte olan duvarın yereldeki etkileri ele alınmaktadır. Araştırmanın bulguları, Edirne ve Van sınır köylerinde yapılan derinlemesine görüşmeler ve saha gözlemlerine dayanmaktadır. 

Bio

Sibel Karadağ, Kadir Has Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi bölümünde öğretim üyesidir. Aynı zamanda 2021/2022 Mercator Stiftung-Istanbul Politikalar Merkezi araştırmacısıdır. “Ege Denizi’nde Göçün Kontrolü, Sınırın Yönetimi: Pratiklerin, Öznelliklerin ve Anlatıların Etnografik Analizi” (2020) başlıklı doktora araştırması boyunca Midilli Adası’nda arama-kurtarma operasyonlarında gönüllü olarak çalıştı. 2018-2019 yılında, Yale Üniversitesi’nde Fulbright bursiyeri olarak misafir araştırmacı oldu. Karadağ’ın ilgi alanları, eleştirel güvenlik ve sınır çalışmaları, göç ve hareketlilik, insancıl faaliyet politikaları, siyaset sosyolojisi ve emek çalışmalarıdır. Çok sayıda proje raporuna ek olarak, makaleleri Geopolitics, Turkish Studies, Comparative Migration Studies, Toplum ve Bilim gibi dergilerde yayınlandı. 2022 Temmuz ayında, “Floodgate politics: Europe’s externalization policies and Turkey’s response” başlıklı kitap bölümü Routledge tarafından basıldı. Karadağ, aynı zamanda GAR üyesidir. 

Borders and Beyond

Organized by: aMiMo IFEA (French Institute of Anatolian Studies)

& GAR (Göç Araştırmaları Derneği)

Organizers

aMiMo 

The “Migrations & Mobilities axis” (aMiMo), as part of IFEA’s contemporary studies department, brings together social scientists who study migration and mobility phenomenons related to Turkey. Research carried out within aMiMo, through simultaneous and/or comparative analysis of human mobilities at different geographical and institutional scales, aims to reassess academical boundaries (articulating internal and international migrations, emigration and immigration) and nuance theoretical oppositions within the field of Migration Studies (transit/installation, skilled/unskilled, voluntary/forced).

GAR 

The Migration Research Association (GAR or Göç Araştırmalar Derneği) is a non-governmental organization founded in Istanbul in 2017. Members of GAR consist of scholars from different disciplines specialized in the field of migration and asylum. GAR aims to encourage and initiate interdisciplinary research on migration and borders, as well as to disseminate the knowledge produced in various research-based studies, and raise awareness on the situation and vulnerabilities of migrants and refugees at the national and international level. One of the most important goals of GAR is to create collective platforms to facilitate dialogue and cooperation between academic knowledge and practical applications in solving the problems faced by migrants, refugees and host communities.

Call for Papers – Seminar Series 2022-2023

The seminar series for the upcoming year of 2022-2023 aims to question the concept of borders from a multidisciplinary approach and through various methodologies. This includes artificial, physical or sociological border forms and fieldwork on where the borders and boundaries evolve and live (Meier, 2020). 

Whether in Turkey or elsewhere, borders are used as a tool for ultranationalist and xenophobic speech. In the artificially and more recently delimited Middle-East region, this kind of speech thrives even more. Wars are launched to protect borders, but are also seen as a necessity for peace and security. As a consequence, public debate seems to concentrate around the safety of these borders, wherever they are, leading to the phenomenon of “securitization” (Balzacq, 2018). 

Dealing with borders also means dealing with the humans crossing them, when possible, or living around and constituting them. As a result, populist discourses adopting securitization perspective stigmatize and criminalize migrants/exiles , associating them with smugglers or terrorists. These images end up embodying the border itself and reveal the significance of the political work which puts borders and border-crossers on the global political agenda. 

In response, this seminar series aims to reflect about the concept of homo itinerans (Monsutti, 2018) which displays the complexity of the contemporary transnational mobilities and shows the limits of the international juridical infrastructure that rely mainly on immobility. In contrast, voices from the field underline the fact that nowadays, for them, immobility is equivalent to death. Taking Afghanistan’s case, Monsutti draws our attention to the several biases of the humanitarian and orientalist imaginaries when tackling the issue of the borders. Imaginaries that we, as researchers, have to question and take into account at every step of the research process.

Applicants (PhD students, Post-doctoral and other researchers) are invited to submit an abstract of max. 250 words and a short bio of max. 150 words (in English). Abstracts should be sent to: amimo.ifea@gmail.com

Applicants should indicate a preferred month during the upcoming academic year (from October 2022 to June 2023, the seminar talks generally take place in the last week of the month) and the preferred language for the seminar (English or Turkish).

Thematic Suggestions (include but are not limited to): 

• Artificial borders (history, maps, international agreements, wars, etc)
• Physical borders (construction of walls)
• Invisible borders (gender, segregation) 
• Borders in the political speech 
• Epistemological or disciplinary borders in migration studies
• Border management
• Borders, boundaries, citizenship and identity. 

2022-2023 Göçle İlgili Güncel Konular Seminer Dizisi

Bildiri Çağrısı – Seminer

(Türkçe/İngilizce)

Sınırlar ve Ötesi

Düzenleyenler: aMiMo IFEA (Fransız Anadolu Araştırmaları Enstitüsü) & GAR (Göç Araştırmaları Derneği)

Düzenleyenler

aMiMo

IFEA’nın çağdaş çalışmalar bölümünün bir parçası olan “Göçler ve Hareketlilik Ekseni” (aMiMo), Türkiye ile ilgili göç ve hareketlilik olgularını inceleyen sosyal bilimcileri bir araya getirmektedir. Farklı coğrafi ve kurumsal ölçeklerde insan hareketliliklerinin eş zamanlı ve/veya karşılaştırmalı analizi yoluyla aMiMo bünyesinde yürütülen araştırmalar, göç çalışmaları alanındaki akademik sınırları (iç ve dış göçleri, gelen ve giden göçleri) incelemeyi ve transit göç/yerleşim göçü; vasıflı/vasıfsız göç; gönüllü/mecburi göç gibi teorik karşıtlıkları tartışmayı amaçlamaktadır.

GAR

Göç Araştırmaları Derneği (GAR) 2017 yılında İstanbul’da kurulmuş bir sivil toplum kuruluşudur. GAR üyeleri, göç ve iltica alanında uzmanlaşmış farklı disiplinlerden akademisyenlerden oluşmaktadır. GAR, göç ve sınırlar konusunda disiplinler arası araştırmaları teşvik etmeyi ve yürütmeyi; çeşitli araştırmalara dayalı çalışmalarda üretilen bilgiyi yaymayı; göçmen ve mültecilerin durumu ve kırılganlıkları konusunda ulusal ve uluslararası düzeyde farkındalık yaratmayı amaçlamaktadır. GAR’ın en önemli hedeflerinden biri, göçmenlerin, mültecilerin ve göç alan toplumların karşılaştığı sorunların çözümünde akademik bilgi ile pratik uygulamalar arasında diyalog ve işbirliğini kolaylaştıracak kolektif platformlar oluşturmaktır.

Bildiri Çağrısı – Seminer Serisi 2022-2023

2022-2023 yılı seminer serisi, sınır(lar) kavramını multidisipliner bir yaklaşımla ve çeşitli metodolojilerle sorgulamayı amaçlamaktadır. Bu çerçeve, yapay, fiziksel veya sosyolojik sınır formlarını; sınırların ve hudutların nerede ve nasıl geliştiği üzerine saha çalışmalarını içermektedir (Meier, 2020).

Türkiye’de olduğu gibi, başka yerlerde de sınırlar, aşırı milliyetçi ve yabancı düşmanı söylemin bir aracı olarak kullanılmaktadır. Görece yakın bir zamanda ve yapay olarak sınırları çizilmiş Ortadoğu bölgesinde, bu tür söylemler daha da yaygındır. Savaşlar sınırları korumak için başlatılmakta, ancak aynı zamanda barış ve güvenlik için bir gereklilik olarak görülmektedir. Sonuç olarak, kamusal tartışma, nerede olurlarsa olsunlar bu sınırların güvenliği etrafında yoğunlaşmakta ve “güvenlikleştirme” olgusuna yol açmaktadır (Balzacq, 2018).

Sınırlardan bahsetmek[DD2] , aynı zamanda sınırlardan geçen ya da civarda yaşayan ve onları oluşturan insanlardan bahsetmek anlamına da gelir. Sonuç olarak, güvenlikleştirme perspektifini benimseyen popülist söylemler, göçmenleri/sürgünleri damgalamakta ve kriminalize etmekte, onları kaçakçı veya teröristlerle ilişkilendirmektedir. Bu imgeler sonunda sınırın kendisini somutlaştırmakta ve sınırları ve sınırları geçenleri küresel siyasi gündeme taşıyan siyasi çalışmanın anlamını ortaya koymaktadır.

Bu seminer dizisi, çağdaş ulusötesi hareketliliklerin karmaşıklığını gösteren ve esas olarak hareketsizliğe dayanan uluslararası hukuk altyapısının sınırlarını gösteren homo itinerans (Monsutti, 2018) kavramını yansıtmayı amaçlamaktadır. Sahadan gelen sesler, günümüzde göçmenler için hareketsizliğin ölümle eşdeğer olduğunun altını çiziyor. Sınırlar meselesine odaklanırken Afganistan örneğini ele alan Monsutti, insancıl (humanitarian) ve oryantalist tasavvurların yarattığı çeşitli önyargılara dikkatimizi çekmektedir. Söz konusu tasavvurlar, araştırmacılar olarak bizlerin araştırma ve yazım sürecinin her adımında hesaba katmamız ve sorgulamamız gereken öğeler olarak önümüzde durmakta.

Doktorası devam eden veya doktora sonrası adaylar en fazla 250 kelimelik özet ve en fazla 150 kelimelik özgeçmişlerini şu adrese göndermelidir: amimo.ifea@gmail.com

Göndereceğiniz mailde, seminer için tercih ettiğiniz ay (Ekim 2022’den Haziran 2023’e kadar, her ayın son haftası) ve sunum dilini (İngilizce veya Türkçe) belirtmeniz gerekmektedir.

Tematik Öneriler (bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla):

• Yapay sınırlar (tarih, haritalar, uluslararası anlaşmalar, savaşlar vb.)

• Fiziksel sınırlar (duvar yapımı)

• Görünmez sınırlar (cinsiyet, ayrımcılık)

• Siyasi söylemlerde sınırlar

• Göç çalışmalarında epistemolojik veya disipliner sınırlar

• Sınır yönetimi

• Sınırlar, hudutlar, vatandaşlık ve kimlik.

Language: English
In-person ONLY

Location: IFEA Nur-i Ziya Sk. No:10, 34433 Beyoğlu/İstanbul

Register here: https://forms.gle/kx39SYsCd7QXYf2K6

This talk explores hospitality as a key discursive framework for refugee management in Turkey by focusing on how the rhetoric of host-guest relations are operationalized at the official level to represent, interpret, and problematize the current state of affairs regarding the Syrian refugees, as well as to formulate policies for solving those problems. Host-guest metaphors are used to assert power and leverage both domestically and internationally by exerting sovereign control over a post-imperial nation-space, performing neo-imperial guardianship over the downtrodden (especially within the Muslim umma), and claiming an ethno-religious, civilizational morality that exceeds the legalistic logic of human rights and entitlements.

Elif Babül received her PhD from Stanford University in 2012. A political and legal anthropologist, Babül’s primary specialization is in national and transnational bureaucracies and the politics of human rights in Turkey. Her work has appeared in the American Ethnologist, PoLAR, Social Anthropology, and New Perspectives on Turkey. Her book Bureaucratic Intimacies: Translating Human Rights in Turkey, published in 2017 by Stanford University Press, won the 2018 William A. Douglass Prize for the best book in Europeanist Anthropology; and received an honorable mention in the 2019 AAA Middle East Section biennial book award competition. She is based in Istanbul during Spring 2022 as an ARIT/NEH Fellow to conduct research on the politics of hospitality in Turkey.

To register: https://forms.gle/p98sPHvBVG2Rkr8T6

Over the past decade, migration from all over MENA to Turkey has intensified.Migrations from Syria are the most important, and are the most studied in Turkey today. However, other migratory spaces are being created at the intersection of several MENA communities. Such migration has greatly expanded since 2011, and the major changes in political and social spaces across the region. Stalemated wars, unstable economies, and authoritarian regimes are leading to the migration of larger segments of the population. For some communities, they are supported by a welcoming and hospitable speech from the AKP government.

The country is quickly turning into a destination for business investment and settlement. Istanbul in particular is becoming a hub of business for the entire region. Meanwhile, investments in the media, education and research sectors are also important. It is the presence of so many populations simultaneously evolving in the same sectors of the economy, and the same identity and linguistic space, which raises questions. Is this meeting in exile creating something? How does it impact the host society?

In light of these considerations, it is the political scope of this migration that is the focus of this doctoral thesis. These are populations that have been strongly impacted by the Arab Spring and its consequences in their countries. This presentation will allow me to talk about this Arab political representation in Istanbul. It materializes through groups which reconstitute themselves in exile, but also through the desire to continue to think about the current political situation in the countries of departure. The media, think-tanks and dedicated social spaces are ways of politicizing and creating a political vision in exile.

Nouran Gad is a PhD candidate in political science at Science Po Aix, in MESHOPOLIS laboratory. She also is an associate researcher at the IFEA and a member of the aMiMo (Migrations & Mobilités) axis. She is working on migration from MENA (Middle East and North Africa) to Istanbul since the Arab Spring.

Zorlu alanlarda kültürlerarası aracılık: Türkiye’de Suriyeli Mültecilerin Toplum Çevirmenleri

Dr. Öğr. Üyesi Özgür Bülent Erdoğan

Tarih ve saat: 25 Nisan Pazartesi saat 18.00

Kayıt için: https://forms.gle/mbsSWVd7744piBHd9

Sosyal adaletle ilişkili bir kavram olan toplum çevirmenliği kavramı 1970 yıllardan itibaren göç alan batı ülkelerinde kullanılmaya başlanmıştır. Türkiye’deki toplum çevirmenliği uygulamaları ise son yıllarda Türkiye’deki Suriyeli göçüyle birlikte önem kazanmıştır. Sahada çalışan yüzlerce toplum çevirmeninin katkıları olmadan özellikle kadın ve yaşlı mültecilerin durumunun daha da zor olacağı aşikardır.

2017-2018 yılları arasında İstanbul’un Sultanbeyli ilçesinde göç alanında çalışan çeşitli kurum ve kuruluşlarda bir yıldan fazla süren alan çalışmasına dayanan araştırmamda, arka planda cereyan eden göç olgusu ve güç ilişkileri çoğunluğu geçici koruma statüsündeki Suriyeli toplum çevirmenlerinin anlatıları üzerinden ortaya çıkarılmaktadır.

Çalışmanın kuramsal çatısı, Pierre Bourdieu’nün alan, habitus, sermaye, düşünümsellik, özdüşünümsellik, doxa, illusio kavramlarıyla beslenmektedir. Çeviri sosyolojisinin yöntemsel yaklaşımı alanda hareket eden tüm aktörlerin makro ve mikro boyutta ele alınmasını sağlamaktadır. Araştırmanın bulgularına göre, ekonomik ve kültürel sermaye farklılıkları çevirmenler arasında bir tabakalaşmaya yol açarken diğer taraftan çevirmenlerle diğer kurum çalışanları arasında asimetrik güç ilişkilerinin oluşmasına neden olmaktadır. Çevirmen habitusu ev sahibi toplumla mülteciler arasındaki gerilimlerin azaltılmasında devreye girmektedir. Bu anlamda toplum çevirmeninin kültürlerarası aracılık rolü ağır basmaktadır.  

BİO:

Özgür Bülent Erdoğan, ODTÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümünden mezun olduktan sonra Paris’te Institut national des langues et civilisations orientales (INALCO) ve École des hautes études en sciences sociales (EHESS) Anadolu ve İç Asya programında yüksek lisans yapmış ve doktora eğitimine devam etmiştir. 2003 yılında Kanada’ya göçmen olarak kabul edilmiş, 2011 yılına dek Kanada’nın Montréal şehrinde bulunan devlet kurumlarında toplum çevirmeni olarak çalışmıştır.

Geçtiğimiz yıl Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Diller ve Kültürlerarası Çeviribilim Doktora Programından Çeviri Sosyolojisi Odağında Göç Olgusu ve Güç İlişkileri: Türkiye’de Suriyeli Mültecilerin Toplum Çevirmenleri başlıklı tez çalışmasıyla doktora derecesini almıştır.

Dr. Özgür Bülent Erdoğan, İstanbul Aydın Üniversitesi İngilizce Mütercim-Tercümanlık Bölümünde öğretim üyesi olarak lisans düzeyinde dersler vermektedir. Bunlardan biri “Güncel küresel meseleler ve çeviri” konulu derstir.  

Ayrıca, International Journal of Media Culture and Literature dergisinin Baş Editörüdür. Aynı zamanda Türkiye’de göç alanında çalışan STK’lara yönelik toplum çevirmenliği eğitimleri vermektedir.

Kayıt için https://forms.gle/q7Ea8NA7UJQsg2Qf6

Mülteci hareketliliği, her ne kadar uluslararası yazın ve politikalarda hayatta kalma, insani ve adil koşullarda yaşama gibi pek çok farklı sebeple uluslararası ve/veya bölgesel ölçekte gerçekleşen bir insan hareketliliği olarak ele alınsa da, kent ve mahalle ölçeğinde de süregelen bir hareketliliktir. Mülteciler, gittikleri kentlerde hayatta kalabilmek ve refah seviyelerini artırabilmek için belirli mahallelere yerleşmekte; günlük hayat pratiklerine, konut ve istihdam piyasasına dahil olarak kentlerle bağ kurmaktadırlar. Kent mültecilerinin kentle bağ kurma süreçleri literatürde “mekan oluşturma/yerleşme” (emplacement) kavramıyla açıklanmaktadır. Mekan oluşturma, kamusal/kentsel kaynakların sosyal gruplar arasında dağıtımını, entegrasyon ve yerleşme süreçlerini kapsayan bir kavramdır. Mekan oluşturma süreci, bir yere yerleşme, barınabilme ve oradaki sosyal, ekonomik ve kültürel ilişki ağlarına tutunabilmeyle başlar. Özellikle, mültecilerin yerleşme, barınma ve mekan oluşturma süreçlerinin devlet aktörleri tarafından yönlendirilmediği veya yönetilmediği durumlarda (örn. Türkiye), mültecilerin yukarıdan aşağıya politikalara ve politikasızlık durumlarına nasıl tepki verdiği, hangi stratejileri geliştirdiği ve hangi devlet-dışı aktörlerin sürece müdahil olduğunun ortaya konması, mülteci hareketliliğinin kentsel sonuçlarının anlaşılması açısından son derece kritiktir. Bu bağlamda, yürütmüş olduğum doktora tez çalışmasının temel amacı, Suriyeli kent mültecilerinin mekan oluşturma ve yer seçim süreçlerini etkileyen faktör ve aktörleri aşağıdan yukarıya, çok-boyutlu, çoklu-mekansal, çok-ölçekli ve aktör-temelli bir yaklaşımla ortaya koymaktır. Ocak 2019 – Şubat 2020 döneminde İzmir’de (Basmane, Karabağlar ve Buca odağında) gerçekleştirmiş olduğum saha çalışmasının bulgularına dayanan bu çalışma,  mültecilerin kentin nerelerinde yoğunlaştıkları ya da nerelerinden dağıldıklarının neden-sonuç bağlamındaki çok-ölçekli analizinden yola çıkarak; mültecilerin hareketlilik örüntülerinin ve yer seçim tercihlerinin, beş temel refah bileşenine erişimle ilişkili olduğunu ortaya koymuştur (barınma, kamu hizmetleri, istihdam/gelir, sosyal destek/dayanışma ve güvenlik). Çalışma, mültecilerin kent ekonomisine, sosyal ve kültürel ilişkilere nasıl dahil oldukları, refah kaynak ve hizmetlerine nasıl erişebildikleri, mekan oluşturma sürecinde hangi devlet-dışı aktörlerle ilişki kurdukları noktasında açıklamalar sunmaktadır. En kritik bulgu ise,  mültecilerin “kapı bekçileri” (gatekeeper) olarak tanımladığım yerel aktörlerle (örn. emlakçı, muhtar, vb.) kurdukları ilişki biçimlerinin (diyalog/çatışma/dayanışma), yer seçim ve mekan oluşturma süreçlerindeki belirleyici rolüdür.

Bio: Feriha Nazda GÜNGÖRDÜ, ODTÜ Şehir ve Bölge Planlama Bölümü’nden üçüncülük derecesiyle mezun olmuş ve yüksek lisans çalışmalarını ODTÜ Bölge Planlama programında sürdürmüştür. Bu dönemde, TÜBİTAK ve AB tarafından desteklenen projelerde yer almıştır. 2013-2017 yılları arasında Avrupa Birliği Yedinci Çerçeve Programı kapsamındaki “DIVERCITIES: Governing Urban Diversity: Creating Social Cohesion, Social Mobility and Economic Performance in Today’s Hyper-Diversified Cities: The Case of 14 European Countries” Projesinde araştırmacı olarak görev almıştır. “Diversity in Times of Economic Crises: Changing Discourses and Policies on Diversity in European Countries And Turkey” başlıklı yüksek lisans tezi bu proje ile ilişkilidir.

ODTÜ Kentsel Politika Planlaması ve Yerel Yönetimler Anabilim Dalı’nda yürüttüğü doktora çalışmalarında kentsel yoksulluk, dezavantajlı gruplar ve sosyal dışlanma süreçleri, göç ve kent ilişkisi üzerine yoğunlaşmış ve “Refugee Emplacement in Urban Areas: The Multi-Scalar Mobility Patterns and Location Choices of Syrian Refugees in Izmir, Turkey” başlıklı tez çalışmasıyla doktora derecesini almıştır. Bu alanlarda yazdığı makaleler çeşitli kitap ve dergilerde yayımlanmıştır. Doktora süresince Çankaya Üniversitesi’nde Araştırma görevlisi olarak görev yapan F. Nazda GÜNGÖRDÜ, şu anda yarı-zamanlı öğretim elemanı olarak çalışmakta; kentsel politika, planlama ve kent sosyolojisi alanlarında çeşitli akademik, kamu ve özel sektör projelerinde danışman/araştırmacı olarak görev almaktadır.